grammaticorum prima pagina      pyladis pagina prima       liber tertius       liber quintus          rubricae  


          DEORVM GENEALOGIAE A PYLADE VERSIBVS CONCLVSAE 
          LIBER IV

          TErtius eximium nobis parat ecce laborem
                  
Saturno genitus Iuppiter, ortus Opi.
         
Edidit hic Musas, uatum pia numina, doctas:
                  
Mnemosyne dicta est quas peperisse nouem.
5        Per totidem noctes socium quæ passa Tonantem
                  
Vertice Pierio fœtibus aucta redit.
         
Calliopen græco primam sermone poetæ,
                  
Quod bona uox illi fertur adesse, uocant.
         
Quod celebret quæ gesta canit per carmina, Clio,
10                Surgit & ex illa gloria, nomen habet.
         
Hanc uentricem historiæ monumenta tulerunt,
                  
Qua nota antiqui temporis acta forent.
         
Dicta fuit dulces Erato quia cantet amores:
                  
Nam quod erin dicit Graius, amare sonat.
15       Illius inuentum connubia prima fuisse,
                  
Rettulit ad nostros nuncia fama dies.
         
At quia multiplici cantu uiret usque, Thalia,
                  
Inque dies floret Palladis auctus amor.
         
Hac una arboribus fretos autore serendis,
20                Rumor ait primos edidicisse patres.
         
Melpomenæ à cantu stetit appeltatio. uerum
                  
Terpsichoræ, celeres quòd iuuet ipsa choros.
         
Euterpenque uocant, quoniam delectet, & esse
                  
Omnibus assueuit grata canore suo.
25       Huic primum dulcem modulata est tibia cantum,
                  
Si ratus à priscis sermo refertur auis.
         
Laudibus à multis, memori’ue Polymnia mente,
                  
Aruorum cultus, notitiamque dedit.
         
A` cœlo Vranie, cœlestes promere cantus
30                Fertur, & astrorum prædocuiße uias.
         
Has simul à cantu Latium dixisse camœnas,
                  
Argiuum Musas, dogmata, certa fides.
         
Seu quod nos doceant: nam fert idioma Pelasgum,
                  
Nostra quod assueuit lingua docere, myin.
35       Siue quod iniquirant. hæ namque fuisse putantur
                  
Artibus autores omnibus, atque duces.
         
Quod tuus his Helicon Bœotia mons dedit ortum,
                  
Inde Heliconiadum nomina sæpe tenent.
         
Non procul assurgit quoniam Parnaßia rupes
40                Phocidis aut impar uertice, uel niuibus,
         
Quam simul has habitasse ferunt, Parnaßidas inde
                  
Carminibus crebris turba diserta uocat.
         
Quòd Thracum Aonia est regio, contermina terræ
                  
Phocidos, Aonidas hinc uocitare solent.
45       Quodque Cytheronem satum coluisse feruntur,
                  
Appellant uatum metra Cytheriadas.
         
Pieridas Macedum regio celebrata uocari
                  
Tradidit, antiquo nomine Pieria .
         
Emathiam dixere noui. sed Pieris illi
50                Pieriæ dederat nomina sylua prius.
         
Sunt qui Pieridum cantantibus agmine uicto,
                  
A` totidem Musis nomina sumpta uelint.
         
Thespia Phocæo sedet urbs, Helicone propinquo
                  
Littore, qua genitam Thespida in urbe uolunt.
55       Extitit una nouem Musarum Thespis alumna,
                  
Vnde illas soliti dicere Thespiadas.
         
Fons tuus est Helicon nitidis purißimus undis,
                  
Pegasus impacto quem pede preßit equus.
         
Hunc Hippocrenen Dores, Romanaque fontem
60                Lingua Caballinum, Pegaseumque tulit.
         
Pegasidas referun atque Hippocrenidas ergo,
                  
Fonte sub hoc Musas quas habitare canunt.
         
Libethrus Macedum latis fons ortus in oris,
                  
Magnetum populi qua regione sedent:
65       Libethra hunc iuxta est antrum, Libethrides inde
                  
Nomen habent, locus his quum sit uterque sacer.
         
Pimpleo de fonte alio, uico’ue iacente
                  
Sub Macedum campis, quos patet esse uagos,
         
Monte uel Orchomenûm, Pimpleidas appellarunt:
70                Quod patet hos illas incoluisse locos.
         
Nec mihi Castalius fons, in radicibus imis
                  
Parnaßi montis prætereundus erit:
         
Castaliæ qui nomen habet de nomine nymphæ,
                  
Quo sacra Musarum ludere sueta cohors:
75       Castalidas tali memorant à fonte poëtæ,
                  
Quarum perpetuo uerba fauore serunt.
         
Mnemosyne extremum tribuit cognomen. at iuud
                  
Syllaba non patitur uersibus esse meis.
         
Id patronymicis non multum creditur impar
80                Quid faciam? mater prodere sollicitat.
         
Da ueniam lector, uult Mnemosynidas illa
                  
Dicere, sic nomen tollere ad astra suum.
         
Ab Ioue rex olim Meßenius ortus Achæus,
                  
Vnde suum populus nomen Achiuus habet:
85       Menaque prolatis in mensem dicta præesse
                  
Floribus, & Phrygia Xanthus ab urbe cadens.
         
Mater abest. Ioue nata Venus, pulchraque Dione,
                  
Vulcani coniunx tertia dicta Venus.
         
Venere est generatus Amor. Corymosa Tonanti
90                Myrmidonem fertur nympha tulisse deo.
         
Leda Clytemnæstram fuit, hæc Agamemnonis uxor:
                  
Leda Helenam, nupsit quæ Menelaë tibi.
         
Quam Phrygius postquam rapuit Lacedæmone pastor,
                  
In Troiam bello Græcia tota ruit.
95       Iuppiter ex Leda Pollucem & Castora, fratres,
                  
Gignit: equo hic, pugnis inclytus ille fuit.
         
Nata Ioui è Cerere est coniunx Proserpina Ditis,
                  
E` luna exortum te Dionyse putant.
         
Ioue nympha Garamantide, prodit Iarbas,
100               Getulum tenuit qui ditione solum.
         
Nympha Ioui geminos peperitque Thalia Paliscos,
                  
Hiscentem referunt nomina rursus humum.
         
Europam niueo mutatus corpora tauro,
                  
Transtulit ad Cretæ littora nota pater.
105     Hinc satus es Lyciæ rex iam Rhadamante future,
                  
Cuius & inferno iura sub orbe patent.
         
Prodijt hinc Minos, qui post Cretensia regna,
                  
Cum fratre in Stygio iudicat acta foro.
         
Minoi Androgeum, Phædram simul, atque Ariadnam,
110               Pasiphaë coniunx, edita sole, parit.
         
Glaucum etiam Minos genuit, cum Deucalione,
                  
Natum Deucalion Idomenea tulit.
         
Orsilochum Idomeneus, Ithaci quem perdidit ensis:
                  
Hique omnes tacitis exiliere toris.
115     Aurea Luciferum nixa est Aurora Tonanti,
                  
Ceycem Alcyones edidit ille uirum.
         
Edidit accipitrem factum quoque Dædaliona,
                  
Dictaque Trachinna est nympha utriusque parens.
         
Dædalion sed te latuitque puerpera, gignit
120               Pæonij coniunx credita Lichione:
         
Qua cithara insignis tibi natus Apollo Philemon,
                  
Furque tibi est Hermes nobilis Autolius.
         
Tu quoque siderei non ultima gloria cœli,
                  
Diceris Orion semen habere Iouis:
125     Si modo danda fides Nasonis uersibus ulla est,
                  
Immictum corio dum bouis esse refert.
         
Quod licet ediderint facinus tria numina, summum
                  
Fama patris dignum fecit honore Iouem.
         
Neptunno Ascræus quanquam Minoida uates
130               Credidit Euryalen hunc peperisse deo.
         
Sunt quoque Trinacrio qui dicant Oenopione
                  
Progenitum, uel quem miserit alma Chios :
         
Illius & natam Meropen, uel nomine dictam
                  
Candiopen femori supposuisse suo.
135     Ex illa Hippolagum genuisse, sed ille Dryantem:
                  
Is te rex Thracum docte Lycurge tulit.
         
Protulit Augeum rex Harpalicenque Lycurgus,
                  
Quæ patrem è medijs abstulit ense Getis.
         
Et te, quæ nimio correpta cupidine Phylli,
140               Ad reditum lento Demophoonte cadis.
         
Horum nulla datur genitrix. sed & Aona celsus
                  
Iuppiter è nympha Mnoside progenuit.
         
Aone dixerunt ignota matre Dymantem,
                  
Ignotaque duos esse Dymante satos.
145     Hinc Asium, tibi qui non uanus auunculus Hector,
                  
Atque Hecubæ, ex alio sed patre, frater erat.
         
Hinc ea, qua sumptis nondum processerat alis
                  
Aesacus in mergum uersus, Alixirhoë.
         
E` Ioue Sarpedon, peperit quem Laodamia:
150               At nothus ex illo prodijt Antiphates.
         
De Ioue Pilumnus, qui stercora ferre per agros,
                  
Et docuit populos pinsere grana rudes.
         
Huic Daunum Acrisij Danaë compressa tulisse
                  
Creditur: à Dauno, Daunius ortus ager.
155     Ex Dauno Turnum formosa Venilia gignit
                  
Iuturnam Daunus matre latente serit.
         
Filius ætherij Iouis est Acrisius, huius
                  
Laërtes, dubio partus uterque toro.
         
Laerti coniunx Anticlia fudit Vlyssem,
160               Et natam pulchris uultibus Echimenen.
         
Sunt quibus Autolia est Anticlia dicta, patremque
                  
Qui Laertiadæ Sisyphon esse putent.
         
Is latro notus erat, seruans angusta uiarum,
                  
Et saxo impediens prætereuntis iter
165     Lætaque quum peteret noua nupta oracula diuûm,
                  
Vim tulit & sæua traxit in antra manu.
         
Inde grauis peperisse uiro narratur Vlyssem,
                  
Quem Laertiaden Sisyphiumque uocant.
         
Penelope est illi satus Icareotide, nulla
170               Cui par uisa fide est, coniuge Telemachus.
         
Telegonus Circe: patrios qui noscere uultus
                  
Dum cupit, incautus perdidit ipse patrem.
         
Ausonius tacito ex utero quoque natus Vlyßi
                  
Fertur, ab hoc fluxit nomen in Ausoniam.
175     Mercuriumque Tonans eduxit Atlantide Maia
                  
Portantem gemini nuncia fida poli.
         
Myrtilus Oenomai currus auriga, parentem
                  
Hunc uocat. at genitrix non satis ulla patet.
         
Huic parit Eudorum soboles Polymela Philantis,
180               Huic Lara dat geminos, siue Larunda, Lares.
         
Esse Lares, Geniosque uolunt, data numina bina
                  
Omnibus: & uitæ, funeris atque duces.
         
Sunt quoque Penelopen qui, uix bene credita uerba,
                  
Mercurio natum Pana tulisse uelint:
185     Non quem Pana deum uenerantur in Arcade terra,
                  
Sed quem de cunctis sustulit illa procis.
         
Mercurio Euandrum peperit Nicostrata regem
                  
Arcadia Euandro stirps geminata fuit.
         
Hinc genitrix orta est Pallantia grata Latini,
190               Vnde Palatinus nomina sumpsit apex.
         
Hinc ferus à Turno confossus uulnere Pallas,
                  
Et quibus exierit uiscera neuter habet.
         
Persea rex superum genuit Saturnius, auro
                  
Quem pluuio Danaë protulit Acrisij.
195     Is Persen, prima est à quo monstrata sagitta:
                  
Censuit ut quondam Plinius ore graui.
         
Mater in obscuro est. quos uerò exinde creauit,
                  
Edidit hos illi quatuor Andromeda.
         
Quattuor è numero surgit mihi primus Erythreus,
200               Vnde putant rubro nomina facta mari.
         
Consequitur Sthelenus, cui durum Eurysthea coniunx,
                  
Sit licet ignoti nominis illa, parit.
         
Tertius accedit Bacchemon: filius illi
                  
Ortus Achemenides, Orchamus inde fuit.
205     Non torus illuxit: sed te uocat Orchame patrem
                  
Leucothoë, tibi quam sustulit Eurynome.
         
Gorgophonem prodit quarto sed in ordine Perseus,
                  
Pignora quo uates bina recepta ferunt.
         
Hinc Electrionem, quo sis Alcmena profecta
210               Herculis ætherio de Ioue facta parens.
         
Alceum hinc, qui te Amphitryo produxerit. atqui
                  
Omnibus his uentres, qui peperØre, latent.
         
Sunt tamen Alcmenæ qui peruenisse parentem
                  
Eurydicen Pelopis Lysidicen’ue putent.
215     Alcmena Amphitryo de uxore Iphiclea gignit,
                  
Huic puer obscura matre Iolaus adest.
         
Aeacon Aegina est magno connixa Tonanti,
                  
Qui prius Oenopian de genitrice uocat,
         
Et scelera in Stygio cum fratribus excutit orbe.
220               Phocus ab hoc, Peleus, cum Telamone sati.
         
Mater abest. duplex Telamone est orta propago,
                  
Diuerso quanquam uenerit illa toro.
         
Hesiona est Teucer nam Laomedontide cretus,
                  
Aiacem dubiæ progenuere fores.
225     At Peleus tacita Polydorim sustulit aluo,
                  
Insignem bello Mnesthea quæ peperit
         
E` Thetide eximium atque inuictæ mentis Achillem,
                  
Scyria cui Pyrrhum Deidamia parit.
         
Andromache est, aut Hermione Peripelea Pyrrho
230               Fœta. Molossus at est ortus ab Andromacha.
         
Hunc genuisse ferunt Polydectam, nullaque certa est
                  
Mater: & ignotum, uir, mulier’ne fuit.
         
Vulcanum regina Ioui tulit inclyta Iuno:
                  
Quem Lemni fabrum, Mulciberemque uocant.
235     Huic Prænestinæ fundator Cæculus urbis
                  
Filius, ambiguo contigit è thalamo.
         
Cacus & Herculeis oppressus uiribus olim,
                  
In sua dum tractas diripit antra boues.
         
Dum tua Vulcanus cupido petit ore Minerua,
240               Oscula dum pugnas, uimque pudica fugis:
         
Natus Erichthonius sparso de semine terræ
                  
Dicitur. hoc Cephali Procris amica sui,
         
Hoc Boreæ coniunx, matrum decus, Orithyia,
                  
Et rex Pandion Atticus exilijt.
245     Esse duas perhibent genitas Pandione, Prognen,
                  
QThracum regis Tereos uxor erat:
         
Et quæ trunca fuit liuguam Philomela scelesti
                  
Ne facinus posset Tereos ore loqui.
         
Nulla tamen genitrix, positis tot in ordie natis,
250               Emicuit, cuius nomina fama gerat.
         
Tullius inde tibi Vulcane est Seruius ortus,
                  
Creßia cui mater Corniculana fuit.
         
Contigit huic duplex, uario sed pectore, nata:
                  
Hæc maior, fuit hæc Tullia dicta minor.
255     Venter abest. Aruntis eat prior, altera Luci
                  
Vxor: Tarquinius quos pater ediderat.
         
Dißimilis natura fuit: pius ille, ferocem
                  
Hic animum geßit: dißimilisque torus.
         
Fata animos iunxere. perit minor, & perit Aruns.
260               Lucius & maior conueniuntque duo.
         
Quid moror? impulsu iam sumptæ coniugis ille
                  
Regalem ascendi corrupuitque gradum.
         
Dumque socer prodit solium capturus, ab illo
                  
Pellitur & nullo uulnere plangit humum.
265     Audierat coniunx, regem uisura maritum
                  
Prosilijt, rapidis in fora uecta rotis.
         
Dum redit, auriga est uiso genitore perempto
                  
Territus, & frenis iam retinebat equos.
         
Nata uetat, patriosque iubet proculcet ut artus
270               Curribus & scindat uerbere quadrupedes.
         
Filia dura quidem, atque omni damnabilis æuo,
                  
Cumque uiro & natis funere digna graui.
         
Hippotæ Sergesta Ioui te filia Trois,
                  
Aeole non ficto nixa putatur auo.
275     Non minus Hippotades igitur, quàm frater Acestes,
                  
Diceris. hæc natos uos tulit una duos.
         
Multa sed ignotis proles tibi matribus orta:
                  
Primaque Ceycis creditur Alcyone.
         
Tum Canace, & Macareus: uetito quo iunxit amore,
280               Quæ solet ignotos iungere sæpe, Venus.
         
Misenusque iacens tribuit qui nomina monti
                  
Baiarum, præstans ære ciere uiros.
         
Nec non Salmoneus, tonitrum qui imitatus Olympi,
                  
Fulmine sub Stygias est reuolutus aquas.
285     Hoc Tyro genita est, Neptunno fœta gemellos,
                  
Critheaque Aeoliden postmodo nacta uirum.
         
Te Cephalus, Procis coniunx, uocat Aeole patrem,
                  
Hesperus Aurora est cui pariente satus.
         
Te uocat Iphiclus, cui pota uenena Podarcem
290               Serpentis natum contribuisse uolunt.
         
Rex Athamas uocat, Inoë cui fœta Learchum:
                  
Illisit saxo quem pater inde furens.
         
Et qui Portumnus, Melicerta est, siue Palæmon
                  
Dictus, & Inous de pariente deus.
295     Prima tamen coniunx Athamanti prodidit Hellen
                  
Neiphile, unde Helles nomina pontus habet.
         
Est aurato uectum super æquora Phryxum
                  
Ariete, quum nondum lapsa natasset aquis.
         
E` Phryxo, ignota fluxitque Cytorus ab aluo,
300               Paphlagonum de quo terra uocata fuit.
         
Aeolus est Ephiræ tibi rex & conditor altæ
                  
Sisyphe ab antiquis creditus, esse pater:
         
Quem fama Ionij, Aegæique in littoris ora
                  
Abruptum est olim corripuisse iugum,
305     Perdere consuetum saxo de monte reuulso,
                  
Fors quibus illorsum sæua dedisset iter.
         
Vnde Acheronte situs, prægrandi pondere saxum
                  
Voluis, & elapsum rursus ad ima petis.
         
Nupta tibi Merope est Peligni carmine uatis:
310               Qua Glaucum magnum deinde Creonta seris:
         
Hunc regem accipimus defuncto patre Corinthi
                  
Natam unam, obscuro sed genuiße toro.
         
Nata Creusa fuit. sponsam hanc non duxit Iason,
                  
Cum patre quod rapta est Colchidis arte focis.
315     Bellerephon Glauco est ignoto uentre creatus,
                  
Achimene huic coniunx pignora terna dedit:
         
Isandrum, Hippolochum, pulchram quoque Laodamiam:
                  
Quæ te Sarpedon de Ioue nixa fuit.
         
Hippolocho est alter Glaucus, sed ab ubere tecto
320               Partus, & hic Phrygijs mœnibus auxit opem.
         
Crithea uentorum genuit rex Aeolus. illi
                  
E` Tyro natos quattuor esse putant:
         
Aesona, Medeæ redijt cui fortior ætas
                  
Artibus: hinc Pheritas, Alcimedonque subit.
325     Hinc Amythaon adest. fratres Polymela, & Iason,
                  
Aesone sunt orti: nec tamen unde, patet.
         
Hypsipyle Euneumque, Thoantaque gignit Iason,
                  
Aurato felix uellere nomen habens.
         
Gignit & obscuro Philomelum corpore. Plutum
330               Ille, sed hic nato fit Pareante pater.
         
Hinc Paron appellant, quæ sit Minoia primum
                  
Dicta, quod hac sedem fixerit ille suam.
         
Fudit Epitropium Alcimedon. Amythaone creti
                  
Sunt duo: inde Bias, inde Melampus adest.
335     Nec quibus è thalamis patuit. fueratque Melampus
                  
Herbarumque potens, augurioque sacer.
         
Theodamasque illo satus est, non segnior augur,
                  
Suffectus titulis Amphiaraë tuis.
         
Mantyona, Antiphatemque Bias de coniuge Pero
340               Extulit. at geminos Mantyon ipse creat:
         
Formosum Clytonem, Aurora est qui raptus ab alma :
                  
Et uatem, nomen cui Polyphidis erat.
         
Ille Theoclimene est factus pater augure docto:
                  
Nec trius his data sunt ubera certa satis.
345     Antiphate est, & mater abest, generatus Oicleus.
                  
Haustus ab hoc satus est Amphiaraus humo.
         
Cui natum Amphilochum peperit coniunx Eriphile,
                  
Quique illam Alcmæon perdere sustinuit.
         
De genitore etiam prodit Catyllus eodem,
350               Hoc triplex dubijs nixibus inde puer.
         
Tyburtus simul, atque Corax, Catyllus & alter,
                  
Mœnia sunt quorum Tyburis aucta manu.


          grammaticorum prima pagina      pyladis pagina prima       liber tertius       liber quintus          rubricae